وقتی صحبت از اینترنت میشه، چقدر استفاده ازش زیاد محسوب میشه؟ ارسال بیش از حد GIF گربه توی گروه چت؟ یا یه سلفی دیگه توی استوری اینستاگرام؟ شاید جواب این سوال‌ها بله باشه، اما یه فرهنگ کامل از آدم‌هایی داریم که فراتر از این‌ها عمل می‌کنن، مخصوصاً افرادی که با گوشی هوشمند بزرگ شدن.

به دنیای “مزمن آنلاین” خوش اومدید، جایی که فعالیت توی اینترنت دیگه فقط یه سرگرمی نیست – بلکه یه ویژگی شخصیتی شده. اما مزمن آنلاین بودن یعنی چی؟ و آیا باید والدین نگرانش باشن؟

مزمن آنلاین بودن یعنی چی؟

ما همه وقت زیادی رو توی اینترنت می‌گذرانیم، اما برای کسی که مزمن آنلاین هست، اونقدر وقتش رو صرف وب‌سایت‌ها، شبکه‌های اجتماعی و فعالیت‌های آنلاین می‌کنه که انگار جزئی از هویت اون فرد میشه.

“مزمن آنلاین بودن”، که بعضی وقتا بهش بسیار آنلاین یا آنلاین تا مرگ هم میگن، فقط به این معنی نیست که کسی ساعت‌ها وقتشو صرف تیک‌تاک می‌کنه یا میره توی فوروم‌های ردیت. کسانی که به عنوان مزمن آنلاین شناخته میشن، فرهنگ اینترنت رو بالاتر از بیشتر جنبه‌های دیگه زندگی‌شون میذارن، طوری که زندگی آنلاینشون ممکنه از زندگی واقعی مهم‌تر بشه.

برای افرادی که مزمن آنلاین هستن، اینترنت فقط یه سرگرمی یا جایی برای فرار نیست، بلکه تبدیل به یه قسمت از زندگی عادی شده، و روندها و میم‌هایی که به سرعت در دنیا پخش میشن، کاملاً منطقی هست که بخوان به این روش به دنیا نگاه کنن.

چطور مزمن آنلاین بودن می‌تونه روی سلامت روان تاثیر بذاره؟

چون “مزمن آنلاین بودن” یه اصطلاح جدید هست و بیشتر توی اینترنت مطرحه، هنوز مطالعه‌ای در مورد تاثیرات اون روی سلامت روان انجام نشده. اما یکی از جنبه‌های مزمن آنلاین بودن اینه که زمان زیادی رو توی شبکه‌های اجتماعی می‌گذرونن که تاثیرات اون رو به مرور توی مطالعات مختلف می‌بینیم.

حتی اگه به صورت معتدل هم از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنیم، بعضی جنبه‌های اون می‌تونن تاثیر منفی روی سلامت روان بذارند. ولی مشکل اینجاست که خیلی از ما به صورت معتدل ازش استفاده نمی‌کنیم. طبق گزارش جدید “مشاور جراح عمومی آمریکا” در مورد استفاده از شبکه‌های اجتماعی، یک سوم نوجوان‌ها بین ۱۳ تا ۱۷ سال از شبکه‌های اجتماعی “تقریباً به طور مداوم” استفاده می‌کنن. توی یه مطالعه دیگه، نوجوان‌هایی که بیشتر از ۳ ساعت در روز توی شبکه‌های اجتماعی می‌گذرونن، دو برابر بیشتر در معرض مشکلات روانی مثل علائم افسردگی و اضطراب هستن.

افزایش زمان آنلاین شدن می‌تونه باعث افزایش خطر قرار گرفتن در معرض محتوای افراطی، نفرت‌انگیز یا خشونت‌آمیز بشه که ممکنه مناسب سنین پایین یا حتی بزرگ‌ترها نباشه. شبکه‌های اجتماعی تبدیل شدن به جایی که افراد می‌تونن هر نوع محتوایی که بخوان رو به صورت زنده پخش کنن، که ممکنه رفتارهای خطرناک رو هم نشون بده. مواجهه با محتوای مضر یا نامناسب می‌تونه باعث بشه رفتارهایی مثل خودآسیبی یا خشونت در نظر فرد طبیعی به نظر بیاد.

یه جنبه دیگه از مزمن آنلاین بودن اینه که فقط تماشا نکردن، بلکه مشارکت توی بحث‌ها یا حتی جر و بحث‌ها توی اینترنت جزئی از ماجراست. شرکت کردن توی بحث‌ها یا دعوا کردن با دیگران درباره موضوعاتی که توی دنیای واقعی خیلی اهمیتی ندارن، معمولاً جزئی از زندگی آنلاین خیلی از افراد هست. این نیاز مداوم به مشارکت در بحث‌ها و دعواها، همراه با همه نوتیفیکیشن‌هایی که میاد، می‌تونه خسته‌کننده باشه و منجر به افزایش استرس، اضطراب و فرسودگی بشه.

نشونه‌های مزمن آنلاین بودن

با توجه به اینکه ما هر روز بیشتر و بیشتر به تکنولوژی وابسته می‌شیم، تفکیک استفاده زیاد از اینترنت از عادت‌های مشکل‌ساز مثل اعتیاد به اینترنت یا مزمن آنلاین بودن می‌تونه سخت باشه. اما شناسایی رفتارهای نگران‌کننده، به ویژه در نوجوان‌ها و بچه‌ها، برای حمایت یا مداخله به موقع خیلی مهمه.

1. صحبت زیاد درباره فرهنگ اینترنت

وقتی گوشی کنار میره، آیا هنوز هم زیاد در مورد فرهنگ اینترنت صحبت می‌کنن، مثل میم‌ها، بحث‌های آنلاین یا روندهای ویروسی؟ کسی که مزمن آنلاین باشه معمولاً به شدت از هر “واقعه"‌ای که توی اینترنت رخ میده آگاهه، بنابراین خیلی از بحث‌هایی که می‌کنن ممکنه به این موضوعات مربوط باشه. اگه بچه‌تون بیشتر از اونکه به دنیای “واقعی” توجه داشته باشه، شروع کنه به آشنایی با فرهنگ آنلاین، این می‌تونه یه زنگ خطر باشه.

2. ترجیح دادن آنلاین بودن به ملاقات با دوستان

گوشی هوشمند به طور کلی برای ارتباط با دوستان و خانواده طراحی شده، اما گاهی اوقات برعکس میشه و وقت زیاد صرف شبکه‌های اجتماعی یا جستجو توی اینترنت می‌تونه ما رو از نزدیک‌ترین افرادمون دور کنه. اگه بچه‌تون شروع کنه به رد کردن ملاقات‌های اجتماعی یا از دیدن دوستانش برای آنلاین بودن اجتناب کنه، ممکنه بخواید دلیل این تغییر رفتار رو پیدا کنید.

برای افراد مزمن آنلاین، انجام کارهای روزمره مثل بهداشت شخصی یا خوردن و نوشیدن می‌تونه اهمیت کمتری پیدا کنه. کارها و مسئولیت‌های دنیای واقعی ممکنه شروع کنن به عقب نشینی کردن و زندگی آنلاین بچه‌تون ممکنه به اولویت اول تبدیل بشه.

3. صرف وقت زیاد آنلاین و بی‌حرکت بودن

بدیهی هست که کسی که مزمن آنلاین باشه زمان زیادی رو صرف اینترنت می‌کنه، اما اگه زمان آنلاین بچه‌تون به طور چشم‌گیری زیاد بشه، این می‌تونه چیزی باشه که باید بهش توجه کنید.

به اینکه چطور بچه‌تون از گوشی، تبلت یا کامپیوتر استفاده می‌کنه هم توجه کنید، نه فقط زمان استفاده. آیا مدت زیادی رو بی‌حرکت روی کاناپه می‌گذرونه، یا از پشت میز بلند نمی‌شه در حالی که در حال اسکرول کردنه؟ افزایش زمان آنلاین همراه با کم‌تحرکی (مثلاً بلند نشدن برای برداشتن خوراکی، رفتن به دستشویی یا کشش بدن) می‌تونه نشونه‌ای باشه که بچه‌تون کاملاً غرق در دنیای آنلاینشه.

چطور میشه زمان آنلاین رو کاهش داد

اگه نگران زمان زیادی هستید که بچه‌تون توی اینترنت می‌گذاره، راه‌هایی هست که می‌تونید بهش کمک کنید تا عادت‌های سالم‌تری بسازه. توی پدیده “مزمن آنلاین بودن”، یکی از مشکلات هم همین قرار گرفتن در معرض شبکه‌های اجتماعی و محتوای آنلاین هست، بنابراین کمک کردن به بچه‌تون برای پیدا کردن تعادل سالم بین سرگرم شدن آنلاین و داشتن لحظات شاد در دنیای واقعی خیلی مهمه.

راه‌هایی که می‌تونید به بچه‌تون کمک کنید کمتر آنلاین باشه:

  • برنامه‌ریزی برای زمان‌ها، که بتونه زمان آنلاین و آفلاین رو از هم تفکیک کنه.

  • محدود کردن زمان استفاده از اپ‌ها و بازی‌ها، مثلاً تعیین کردن یک ساعت در روز برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی.

  • بی‌صدا کردن نوتیفیکیشن‌ها، مخصوصاً از اپ‌هایی که ضروری نیستن و مرتب حواسش رو پرت می‌کنن.

  • برنامه‌ریزی فعالیت‌های آفلاین، مثل گردش خانوادگی یا زمان‌های خصوصی با همدیگه برای لذت بردن از یه سرگرمی.

  • تشویق به سرگرمی‌های خارج از اینترنت و علاقه‌مندی‌هایی که خارج از دنیای آنلاین به وجود آورده.

  • صحبت کردن منظم با بچه‌تون در مورد استفاده‌ش از اینترنت و گوشی: چطور احساس می‌کنه، چی دیده، و چه کارهایی رو دوست داره وقتی آنلاین میشه.

ابزارهای رفاه دیجیتال برای نوجوان‌ها مثل Pinardin می‌تونن به شما کمک کنن که محدودیت‌هایی رو برای اپ‌هایی که بچه‌تون زمان زیادی رو صرفشون می‌کنه، تنظیم کنید و برنامه‌ها و روال‌هایی رو بسازید که بتونن بهشون پایبند باشن – بدون اینکه شما نیاز به تنظیم تایمر یا چک کردن ساعت داشته باشید!

در نهایت، هدف باید این باشه که کمک کنید بچه‌تون زمان بیشتری رو به فعالیت‌های آفلاین اختصاص بده، نه آنلاین. درست مثل ورزش و تغذیه سالم، همه چیز در اعتدال خلاصه میشه. هیچ دلیلی وجود نداره که بچه‌تون نتونه از جنبه‌های مثبت و سرگرم‌کننده اینترنت لذت ببره – فقط ممکنه به کمی راهنمایی و کمک نیاز داشته باشه تا استفاده‌ش رو کنترل کنه. تعیین مرزهای روشن و درگیر شدن منظم با بچه‌تون کمک زیادی می‌کنه که استفاده از اینترنت‌شون مفیدتر، مثبت‌تر و پرمحتواتر بشه.