گزارش سالانه دادههای پیناردین در سال ۲۰۲۴ نشون میده که بچهها به طور متوسط روزانه ۴ ساعت بیرون از محیط مدرسه از دستگاههای شخصی استفاده میکنن.
هرچند این میزان نسبت به سالهای قبل تغییر زیادی نکرده و امکان اجتماعی شدن، یادگیری و سرگرمی آنلاین میتونه جنبههای مثبتی داشته باشه، اما تحقیقات نشون میده استفادهی بیش از حد از صفحه نمایش داره به سلامت جسمی و روانی بچهها آسیب میزنه.
زیادهروی یا کیفیت پایین استفاده از صفحه نمایش میتونه باعث بشه:
-
چاقی
-
مشکلات خواب
-
مشکلات رفتاری
-
افت مهارتهای اجتماعی
-
افسردگی
-
نزدیکبینی (میوپیا)
پیدا کردن تعادل درست در استفاده از صفحه نمایش برای بچهها یکی از بزرگترین چالشهای والدین امروزه.
محتوای دیجیتال طوری طراحی شده که اعتیادآور باشه و هیچ قانون جهانی و دقیقی برای تعیین «چه میزان استفاده زیاد حساب میشه» وجود نداره.
خیلی چیزها بستگی به کیفیت محتوای دیجیتال، فعالیتهای دیگهی کودک در اوقات فراغتش (مثلاً آیا فعالیت فیزیکی کافی داره یا نه) و همچنین سن و میزان بلوغش داره.
اما خبر خوب اینه که تحقیقات جدید، تصویر شفافتری از یه “رژیم دیجیتال متعادل” به ما میده.
در حالت کلی، خانوادهها بهتره برای سرگرمی، روزانه حداکثر ۲ ساعت از صفحه نمایش استفاده کنن، اونم ترجیحاً در آخر هفتهها.
همچنین طبق توصیهی CDC، بچههای ۶ تا ۱۷ ساله باید حداقل ۶۰ دقیقه در روز فعالیت بدنی داشته باشن.
پس چقدر استفاده از صفحه نمایش زیاده؟
اینجا راهنمایی برای زمان استفاده از صفحه نمایش در بچههاست که بهتون کمک میکنه تصمیمهای بهتری برای خانوادتون بگیرین.
سنین ۰ تا ۲ سال
چقدر استفاده از صفحه نمایش برای نوپاها زیاد محسوب میشه؟ هر چیزی بیشتر از تماس تصویری گاهبهگاه.
در این سن، بچهها به زمان بازی بدون ساختار، فرصت لمس اشیا و تماس چشمی مستقیم نیاز دارن. به جز تماس تصویری با پدربزرگ و مادربزرگ، کودکان نوپا نباید هیچ زمانی را جلوی صفحه نمایش بگذرونن. آکادمی آمریکایی اطفال (American Academy of Pediatrics) هم استفاده از رسانهها، به جز تماس تصویری، رو برای این گروه سنی توصیه نمیکنه.
سنین ۳ تا ۵ سال
چقدر استفاده از صفحه نمایش برای کودکان پیشدبستانی زیاد محسوب میشه؟ هر چیزی بیشتر از ۱ ساعت.
اگه در این سن قصد داری رسانههای دیجیتال رو وارد زندگی فرزندت کنی، حتماً باید برنامههای باکیفیت انتخاب کنی. یعنی نقدها رو بخونی، ویدئوها، بازیها و اپلیکیشنها رو قبل از اینکه فرزندت ببینه یا بازی کنه بررسی کنی و بهتر از اون، همراهش ببینی یا بازی کنی.
از برنامههای سریع و پرهیاهو، اپلیکیشنهای پر از محتوای حواسپرتکن و رسانههای خشونتآمیز پرهیز کن. و تبلیغات رو حذف کن. شاید هزینهی اضافی داشته باشه، ولی خیلی مهمه؛ چون مغز بچهها اطلاعات رو به شکل واقعی میپذیره و هنوز توانایی تشخیص واقعیت از داستان رو نداره.
ما فکر میکنیم ۱۵ تا ۳۰ دقیقه زمان مناسبیه، ولی حداکثر باید ۱ ساعت باشه.
بهش مثل «شب فیلم» نگاه کن. از اپلیکیشنهای کنترل والدین مثل Pinardin یا حتی تایمر آشپزخونه برای تعیین زمان استفاده کن و بهش پایبند بمون. این سنین، سالهای شکلگیری عادتهاست، پس بهترین زمانه که به بچه یاد بدی صفحه نمایش سر میز غذا یا قبل از خواب ممنوعه و وقتی تایمر زنگ زد، صفحه هم باید خاموش بشه.
سنین ۶ تا ۱۰ سال
چقدر استفاده از صفحه نمایش برای بچههای دبستانی زیاد محسوب میشه؟ هر چیزی بیشتر از ۱ تا ۲ ساعت در روز.
در این سن هم، بهتره حداکثر زمان ۱ ساعت باشه، ولی این ۱ ساعت میتونه علاوه بر زمان صفحهای باشه که برای اهداف آموزشی مثل انجام تکالیف یا یادگیری پیانو آنلاین صرف میشه.
محدود کردن زمان خیلی مهمه چون توانایی خودکنترلی معمولاً تا حدود ۱۳ سالگی شکل نمیگیره و حتی در نوجوانی هم هنوز در حال رشده.
والدین باید همچنان محتوا رو زیر نظر داشته باشن و گاهی همراه بچه تماشا کنن. حتماً استفاده از صفحه نمایش در فضای مشترک خونه انجام بشه — نه توی اتاق خواب.
الان بهترین زمانه که آموزش سواد دیجیتال رو شروع کنی. با فرزندت درباره خطرات فضای آنلاین و انتظاراتت صحبت کن. حتماً بهش یاد بده که:
-
غریبههای آنلاین، درست مثل دنیای واقعی، میتونن شکارچی باشن.
-
خرید آنلاین برای بچهها مناسب نیست. مراقب تبلیغات، بستههای شانسی (Loot boxes)، کمکهای مالی به گیمرها یا تیکتاکرها و خریدهای درونبرنامهای باش. قبل از خرید هر چیزی از مامان یا بابا اجازه بگیره.
-
هر چیزی که آنلاین منتشر میشه، برای همیشه باقی میمونه. حتی اسنپچت یا پیامهای «موقت».
-
همهی سایتها قابل اعتماد نیستن. باید تشخیص اخبار جعلی (Fake news) رو یاد بگیره.
-
چیزهایی که توی شبکههای اجتماعی میبینه، لزوماً واقعی نیستن. نشونش بده چطور آدمها میتونن با فیلترها ظاهرشون رو تغییر بدن.
-
خیلی از فناوریها اطلاعات شخصی کاربر رو برای تبلیغات یا کسب درآمد جمعآوری میکنن. یادش بده هرگز اطلاعات شخصی رو به اشتراک نذاره.
-
سکستینگ (Sexting) و ارسال عکسهای خصوصی اصلاً مناسب نیست.
-
مهربانی و احترام آنلاین به اندازه دنیای واقعی اهمیت داره.
-
بهش یاد بده به حس درونیش اعتماد کنه. اگه چیزی براش درست به نظر نمیرسه، احتمالاً درست نیست.
-
تشویقش کن با یه بزرگتر صحبت کنه اگه چیزی باعث ناراحتیش شد. اشتباه کردن اشکالی نداره.
سنین ۱۱ تا ۱۳ سال
چقدر استفاده از صفحه نمایش برای نوجوانان کمسن زیاد محسوب میشه؟ بستگی داره، ولی بیش از ۲ ساعت احتمالاً زیاده.
تو این سن باید کمی انعطاف بیشتری در زمان صفحه نمایش بدی، ولی حداکثر ۲ ساعت مناسبه. همچنان فعالیتهای بدون صفحه باید اولویت داشته باشن و محتوای صفحه هم باید باکیفیت باشه. وقتی روی محدودیت زمانی توافق کردی، حتماً اجراش کن. هنوز هم اینترنت خیلی راحت میتونه هر کسی رو معتاد خودش کنه.
این سن، سنیه که بچهها نسبت به ظاهر خودشون حساس میشن. بفهم دنبال چه کسانی توی شبکههای اجتماعی هستن و باهاشون حرف بزن که چرا این افراد براشون جالبن. آیا ارزشهایی دارن که دوست داری بچهت ازشون الگو بگیره؟
مثل همیشه، دستگاههای دیجیتال شبها نباید توی اتاق خواب باشن — هم برای جلوگیری از نور آبی تحریککننده، هم برای جلوگیری از وسوسهی چک کردن شبکههای اجتماعی. یک ساعت قبل از خواب، صفحهها خاموش باشن و سر میز غذا هم موبایل ممنوع باشه.
سنین ۱۳ سال به بالا
چقدر استفاده از صفحه نمایش برای نوجوانان زیاد محسوب میشه؟ بستگی داره.
وقتی بچهت نوجوان میشه، تعیین محدودیت سختتر میشه ولی همچنان خیلی مهمه. استفاده از نرمافزارهای کنترل والدین میتونه کمک کنه چون پیوستگی داره و از غر زدنهای روزمره جلوگیری میکنه.
در این سن، گفتوگو کلید کاره. باید مدام خطرات فضای آنلاین رو یادآوری کنی و همچنان فعالیتهای آفلاین رو در اولویت بذاری.
نوجوانها کنجکاوی جنسی بالایی دارن، پس وقتشه که درباره خطرات سکستینگ و اینکه پورنوگرافی معمولاً تصویر درستی از روابط سالم جنسی ارائه نمیده، باهاشون صحبت کنی.
این سن همچنین زمانیه که بچهها دقیقاً نگاه میکنن والدینشون چطور از صفحه نمایش استفاده میکنن. و خیلی راحت از رفتار والدین علیه خودشون استفاده میکنن! پس باید خودت هم الگوی استفاده سالم از فناوری باشی. درست مثل دوران کودکیشون، با همدیگه وقت بذارید و محتوای آنلاین باکیفیت رو تماشا کنید. این بهترین فرصت برای شناختن علایق بچهها، ایجاد ارتباط قوی و شروع گفتوگوهای مهمه.