شاید با نیت محافظت از فرزندتون در فضای آنلاین، روی گوشی یا تبلتش برنامهای برای نظارت والدین نصب کرده باشید، اما اون بهراحتی برنامه رو حذف کرده باشه. یا شاید موضوع استفاده از دستگاه تبدیل به محل بحث و درگیری شده، چون درحالیکه هدف شما محافظته، فرزندتون با این دید که «من دیگه بزرگ شدم و میتونم از خودم مراقبت کنم»، تنظیمات نظارتی رو پاک میکنه.
در هر حالتی که باشید، این وضعیت «والدین در برابر فرزندان و نظارت دیجیتال» برای همه آزاردهنده و گیجکنندهست. والدین نمیدونن چه واکنشی نشون بدن که اوضاع رو بدتر نکنه، و بچهها هم نمیتونن درک کنن چرا والدین چنین تصمیماتی میگیرن یا چرا محدودیتهایی گذاشتن.
ما از دکتر نیکول، کارشناس حوزه تربیت دیجیتال، خواستیم تا درباره اینکه وقتی فرزندتون برنامههای نظارتی رو از روی دستگاهش پاک میکنه، چه کاری باید انجام بدید، راهنماییمون کنه.
۱. شرایط استفاده سالم از دستگاه رو مشخص کنید
خیلی ساده بگیم، اگه فرزندتون به دستگاهی دسترسی داره – یا قراره که به تشخیص شما، از یه گوشی یا تبلت جدید استفاده کنه – و شما به عنوان والد تصمیم گرفتید برای امنیت و سلامت بچه تنظیمات کنترلی فعال باشه، پس این موضوع باید یکی از شروط استفاده از دستگاه باشه.
طبیعیه که فرزندتون ممکنه به این موضوع واکنش نشون بده یا بحث کنه: «هیچکدوم از دوستام اینا رو ندارن»، یا «داری منو کنترل میکنی!»
اما باید بدونیم که این ناراحتیها و مقاومتها کاملاً طبیعیان. بچهها معمولاً دلشون نمیخواد قوانین یا چارچوبهایی داشته باشن، حتی اگه برای رشدشون ضروری باشه. این وظیفه ماست که این قواعد رو بذاریم، اما در کنارش میتونیم (و بهتره که) باهاشون صادقانه و شفاف صحبت کنیم تا بفهمن دلیل تصمیمهامون چیه.
۲. با فرزندتون درباره نظارت والدین گفتوگو کنید
درسته که تصمیمگیری درباره قوانین با والدینه، اما این به معنی درک خودبهخودی بچهها نیست. قبل از اینکه برنامه یا ابزار نظارتی روی گوشی بچهتون نصب کنید، باهاش بشینید و دقیق توضیح بدید که چی دارید روی دستگاهش نصب میکنید و چرا.
خطراتی که نگرانش هستید رو باهاش مطرح کنید و براش روشن کنید که این تصمیم برای سلامتی و امنیتشه. میتونید روی این موضوع تأکید کنید که بچهها باید از همین حالا عادتهای درست و سالمی در استفاده از فضای دیجیتال یاد بگیرن، و این ابزارها قراره به شما کمک کنن که راهنمایشون باشید.
فرقی نمیکنه که از ابزارهای پیشفرض خود گوشی استفاده میکنید یا از برنامههایی مثل Pinardin، در هر صورت بهشون نشون بدید چی نصب میکنید و دقیق توضیح بدید که چطوری ازش استفاده خواهید کرد.
البته، شکل گفتوگو با توجه به سن بچه فرق میکنه: کودک کمسن، پیشنوجوان (tween) یا نوجوان.
معمولاً بچههایی که خودشون میرن و برنامههای نظارتی رو پاک میکنن، بچههای بزرگتر دبستان یا نوجوانهایی هستن که از سالهای قبل این ابزارها روی دستگاهشون بوده. اگه شما اول کار گفتوگوی دقیقی دربارهش نداشتید، حالا وقتشه که دوباره بشینید و درباره قوانین استفاده از دستگاه صحبت کنید.
۳. استفاده از دستگاه باید همکاری باشه، نه کشمکش
بچهتون باید دقیق بدونه که اگه بهصورت عمدی تنظیمات نظارتی رو پاک کنه، چه پیامدی در انتظارشه. مثلاً اگه متوجه شدید ابزارهای نظارتی غیرفعال شدن یا حذف شدن، یه پیامد ساده و مشخص بذارید: برای مدت زمانی که شما تعیین میکنید، اجازه استفاده از دستگاه رو نداره.
از همون اول که دارید برنامه رو نصب میکنید یا دستگاه رو به بچه میدید، روشن بگید که شناختن قوانین و باقی موندن برنامههای نظارتی روی گوشی، یه مسئولیت جدیه. اگه بچهتون بفهمه که این ابزارها برای استفاده امن و سالم ضروریان، اون وقت میفهمه که حذفشون یعنی هنوز به اون حد از بلوغ و مسئولیتپذیری نرسیده که به تنهایی با فضای آنلاین روبهرو بشه.
اینطوری تمرکز از «کنترل پدر و مادر» برداشته میشه و توپ میافته توی زمین خودش.
۴. توی اجرای قوانین استفاده از دستگاه ثابتقدم باشید
اگه فهمیدید فرزندتون برنامههای نظارتی رو پاک کرده، بلافاصله و بدون عصبانیت باهاش مطرحش کنید. آرامشتون رو حفظ کنید ولی قاطع بمونید. مهمه که از درگیری بپرهیزید و روی همکاری و مشارکت برای استفاده درست از تکنولوژی تمرکز کنید.
بهش توضیح بدید که این قوانین و انتظارات بخشی از مسئولیتهای شما به عنوان والدینه، برای اینکه اون بتونه توی فضای دیجیتال سالم رشد کنه. هرچقدر بتونید این ارتباط و گفتوگوی باز رو حول فواید استفاده از دستگاهها (و در کنارش خطرات احتمالی) ایجاد کنید، به نفع همهست – هم شما، هم بچهتون.