تا حالا چند بار توی روز شنیدین که به یه بچه بگن: «تو عین مامانتی!» یا «دقیقاً مثل بابات حرف می‌زنی!»؟ خب البته ژنتیک تو شباهت‌های خانوادگی نقش داره، ولی یه دلیل مهم دیگه هم پشت رفتارهای مشترک وجود داره: نورون‌های آینه‌ای.
نورون‌های آینه‌ای (mirror neurons) اولین‌بار سال ۱۹۹۶ توی دانشگاه پارمای ایتالیا کشف شدن. این نورون‌ها یه نوع سلول عصبی‌ان که باعث می‌شن ما رفتارهایی رو که از بقیه می‌بینیم، تقلید کنیم یا دنبالشون بریم.
با دونستن این موضوع، آگاه بودن از رفتارهایی که جلوی بچه‌ها انجام می‌دیم اهمیت خیلی بیشتری پیدا می‌کنه. چون سه سال اول زندگی بچه‌ها، تأثیر زیادی روی رشد شخصیت و رفتارهاشون داره – مخصوصاً وقتی پای دنیای دیجیتال وسط باشه. بچه‌ها خیلی از عادت‌هاشون رو از پدر و مادر یاد می‌گیرن. و یه تحقیق منتشرشده توی ژورنال Child Development نشون می‌ده که ممکنه بعضی رفتارهای «ضداجتماعی» رو هم از اطرافیانشون یاد بگیرن.
توی این تحقیق که با حضور ۱۷۰ خانواده انجام شده و هر خانواده حداقل یه بچه حدوداً ۳ ساله داشتن، مشخص شد که چقدر دستگاه‌های دیجیتال باعث اختلال در وقت‌گذرونی خانوادگی می‌شن.
تقریباً نیمی از خانواده‌ها (۴۸٪) گفتن که گوشی، لپ‌تاپ یا تبلتشون روزی سه بار یا بیشتر مزاحم وقت‌گذرونی با بچه‌ها می‌شه. در حالی که فقط ۱۱٪ گفتن که اصلاً چنین اتفاقی نمی‌افته. نورون‌های آینه‌ای باعث می‌شن بچه‌ها رفتار بزرگ‌ترها رو تقلید کنن، و وقتی پای پدر و مادر وسطه، این تأثیر خیلی مستقیم‌تره. واسه همین، اینکه چطور از تکنولوژی جلوی بچه‌ها استفاده می‌کنیم، از همیشه مهم‌تره.
توصیه‌های پیناردین برای استفاده سالم از تکنولوژی کنار بچه‌ها
ما توی پیناردین خودمونم پدر و مادریم، و خوب می‌دونیم که رشد کردن کنار خانواده تو دنیای همیشه‌آنلاین امروزی کار راحتی نیست. اینم چند تا پیشنهاد ساده ولی کاربردی که می‌تونه به شما کمک کنه تا یه سبک زندگی دیجیتال سالم‌تر برای خودتون و بچه‌هاتون بسازین – بر اساس تحقیقات و تجربه واقعی خانواده‌ها.
۱. الگوی بچه‌هاتون باشین
متخصص‌های مغز و روان‌شناس‌ها معتقدن که بچه‌ها به دو روش یاد می‌گیرن: یکی با آزمون و خطا، یکی هم با دیدن. همون‌جاست که نورون‌های آینه‌ای وارد کار می‌شن. بچه‌ها با دیدن رفتار پدر و مادر، کم‌کم یاد می‌گیرن چطور با دنیای اطرافشون تعامل داشته باشن.
۲. توی خونه زمانی برای قطع ارتباط دیجیتال در نظر بگیرین
هر روز زمانی رو به دوری از صفحه‌نمایش اختصاص بدین. می‌دونیم سخته، مخصوصاً حالا که محل کار خیلی از ماها شده خونه. دورکاری داره هر روز رایج‌تر می‌شه، و طبق تحقیقاتی از دانشگاه استرالیای جنوبی، ۵۵٪ از کارمندها عصرها با همکاراشون ارتباط دیجیتالی دارن، و ۳۰٪ هم آخر هفته‌ها.
خاموش کردن دستگاه‌ها، رعایت ساعت کاری، و اختصاص وقت به فعالیت‌های بیرون از خونه، می‌تونه تأثیر خیلی خوبی روی بچه‌هامون بذاره.
۳. برای استفاده از صفحه‌نمایش برنامه‌ریزی کنین
طبق اطلاعاتی که از خانواده‌های پیناردین گرفتیم، ۳۷٪ از اون‌ها هیچ محدودیتی برای مدت زمان استفاده از صفحه‌نمایش توی خونه تعیین نکردن. در سال ۲۰۲۰، استفاده از گوشی و اینترنت بین بچه‌های زیر ۱۶ سال بیشتر از همیشه شده بود: استفاده از شبکه‌های اجتماعی ۷۶٪، اپلیکیشن‌های پیام‌رسان ۴۹٪، پلتفرم‌های ویدئویی ۲۵٪ و بازی‌های ویدیویی ۲۳٪ رشد داشتن.
با تعیین زمان مشخص برای استفاده از صفحه‌نمایش – چه با ابزارهای کنترل والدین، چه با یه برنامه روزانه خانوادگی – می‌تونین بفهمین چقدر وقت‌تون پشت صفحه‌ها می‌گذره.
۴. از ابزارهایی استفاده کنین که امنیت دیجیتال خانواده‌تون رو حفظ می‌کنن
توی یه تحقیق از کمیسیون بازار و رقابت اسپانیا (CNMC)، ۷۴٪ از پدر و مادرها گفتن که می‌دونن ابزارهای کنترل والدین وجود داره، ولی فقط یک‌دهمشون واقعاً از این ابزارها استفاده می‌کردن.
استفاده هوشمندانه از تکنولوژی – مخصوصاً ابزارهایی که هم زمان استفاده از دستگاه‌ها رو مدیریت می‌کنن، هم امنیتشون رو حفظ می‌کنن – می‌تونه یه کمک بزرگ برای پدر و مادرها باشه. این کار باعث می‌شه کل خانواده به سلامت دیجیتال خودش اهمیت بده.
