آیا فرزندتان ساعت‌ها جلوی صفحه نشسته و غرق بازی‌های ویدیویی شده؟ شاید شب‌ها بیدار می‌ماند، صبح‌ها خسته از خواب بلند می‌شود و تکالیفش را نیمه‌کاره رها می‌کند؟
اگر این سناریو برایتان آشناست، شما تنها نیستید!
بیشتر کودکان و نوجوانان درگیر نوعی از بازی‌های ویدیویی هستند. بعضی در حد تعادل بازی می‌کنند، اما برای برخی دیگر، این سرگرمی به یک وسواس ذهنی تبدیل می‌شود. خوشبختانه، راهکارهایی مؤثر و علمی برای کنترل این وضعیت وجود دارد.
بر اساس کتاب “مکث و تنظیم مجدد” نوشته دکتر نانسی پتری، در ادامه با ۸ راهکار کلیدی برای والدین آشنا می‌شوید:
۱. بازی فقط بعد از انجام وظایف روزانه ✅
اجازه دهید بازی پس از انجام تکالیف و کارهای خانه باشد. این‌طوری کودک یاد می‌گیرد بازی یک امتیاز است، نه یک حق قطعی!
۲. زمان بازی را محدود کنید ⏳
در روزهای مدرسه، ۳۰ تا ۶۰ دقیقه کافی‌ست. آخر هفته‌ها حداکثر ۲ ساعت. برای بچه‌های زیر ۶ سال؟ کمتر از یک ساعت در روز!
۳. قوانین را دوره‌ای بازبینی کنید 🔁
قوانین را موقتی اعلام کنید. بعد از یک یا دو ماه شرایط را بررسی کرده و در صورت لزوم تغییر دهید.
۴. تخلف = پیامد فوری و مشخص ⚠️
اگر قانون را شکست، بازی برای چند روز ممنوع شود. مهم است که واکنش شما سریع و قابل‌اجرا باشد، نه مبهم و دور از ذهن.
۵. بدانید فرزندتان چه بازی می‌کند 🎯
شما حق دارید از نوع بازی‌ها و محتوای آن‌ها مطلع باشید. بازی‌های خشن یا نامناسب را حذف کنید.
۶. اجرای مداوم، بدون استثنا 💪
ثبات در اجرای قوانین، حتی وقتی خسته‌اید یا کودک نارضایتی نشان می‌دهد، کلید موفقیت است. اگر دو والد هستید، یکپارچه عمل کنید.
۷. سرگرمی‌های جایگزین ارائه دهید 🎨🚴
تنها راه کاهش بازی این است که جایگزین‌های جذاب داشته باشید: بازی‌های فیزیکی، فعالیت‌های خانوادگی، هنر یا ورزش.
۸. برای فعالیت‌های غیربازی پاداش بدهید 🌟
وقتی کودک زمانش را صرف کار مفید کرد، پاداش دهید: کلامی، مالی یا وقت با شما. این باعث تقویت رابطه‌تان هم می‌شود.
یک راهنمای علمی برای والدین آگاه 📘
کتاب مکث و تنظیم مجدد نوشته دکتر پتری، یک مرجع علمی و عملی است برای تمام والدینی که می‌خواهند تعادل را در دنیای دیجیتال فرزندشان برقرار کنند.
پتری استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه اعتیاد رفتاری بود که تحقیقات مهمی در زمینه کودکان و بازی‌های ویدیویی انجام داده است.
سوالات رایج والدین
بچم فقط بازی می‌کنه و درس نمی‌خونه، چیکار کنم؟
با تعیین محدودیت‌های مشخص، اولویت دادن به مسئولیت‌ها، و دادن جایگزین‌های جذاب، می‌تونید کمکش کنید تعادل برقرار کنه.
بازی با گوشی تا چه حد برای کودک مضره؟
اگر از حد بگذره، ممکنه روی خواب، تمرکز و روابط اجتماعی کودک تأثیر منفی بذاره. محدود کردن زمان و انتخاب محتوای مناسب خیلی مهمه.
