آیا شنیدهاید که نوجوانتان از «بیتکوین» و «دوجکوین» صحبت میکند یا متوجه شدهاید که بهطور ناگهانی به انجمنهای رمزارز علاقهمند شده است؟
تعداد نوجوانانی که وارد دنیای معاملات رمزارز (کریپتو) میشوند در حال افزایش است؛ با این حال، برخی از کارشناسان سلامت دیجیتال شروع به ابراز نگرانی درباره این روند رو به رشد کردهاند.
در اینجا نکاتی آمده که باید درباره رمزارز و خطرات آن برای معاملهگران نوجوان بدانید.
رمزارز چیست؟
رمزارز، مانند بیتکوین و اتریوم، یک ارز مجازی است که بر پایه سیستمی غیرمتمرکز، غیرقابل ردیابی و رمزگذاریشده عمل میکند. برخلاف ارزهای سنتی که توسط دولتها پشتیبانی میشوند، این داراییهای دیجیتال را میتوان بدون نیاز به واسطههایی مانند بانکها بهصورت جهانی منتقل کرد. ارزش یک رمزارز توسط بازار آزاد و با توجه به عرضه و تقاضای معاملهگران تعیین میشود.
در حالی که رمزارز تا حدی وارد تراکنشهای روزمره شده و برخی از پلتفرمهای خردهفروشی و بازی آن را بهعنوان روش پرداخت میپذیرند، هنوز روش رایجی برای خریدهای معمول نیست. در عوض، رمزارز اغلب در تراکنشهایی بین افرادی استفاده میشود که ترجیح میدهند معاملاتشان غیرقابل ردیابی باشد. این موضوع باعث محبوبیت آن در دارکوب شده و آن را به ارز محبوب کلاهبرداران و افرادی با فعالیتهای نهچندان قانونی تبدیل کرده است.
بیشتر مردم خرید و فروش رمزارز را شبیه معامله سهام میدانند. در حالی که هدف اصلی نوجوانان از معامله رمزارز کسب سود مالی است، آنها ممکن است بهشدت تحت تأثیر رسانههای اجتماعی، جوامع آنلاین و پلتفرمهای بازی قرار بگیرند.
آیا کودکان میتوانند رمزارز بخرند؟
از نظر قانونی، بله. هیچ قانونی وجود ندارد که سرمایهگذاری در رمزارز را برای کسی ممنوع کند.
با این حال، صرافیهای رمزارز تحت نظارت مانند Binance، Coinbase و Kraken از کاربران میخواهند که بالای ۱۸ سال باشند و هویت خود را با ارائه مدرک شناسایی دولتی تأیید کنند؛ فرایندی استاندارد در نهادهای مالی که با نام «مشتری خود را بشناس» (KYC) شناخته میشود. این موضوع نوجوانان زیر سن قانونی را وادار میکند که راههای دیگری برای دسترسی به رمزارز پیدا کنند، مانند:
-
همتا به همتا (Peer-to-peer). تراکنش با یک فرد، از طریق یک پلتفرم P2P یا بهصورت غیررسمی، میتواند در معرض کلاهبرداری و تقلب باشد.
-
پلتفرمهای بدون نظارت یا فاقد KYC. این پلتفرمها به کاربران اجازه میدهند بدون تأیید هویت معامله کنند، اما همانطور که احتمالاً حدس زدهاید، امنیت کمتری دارند و بیشتر در معرض کلاهبرداری هستند.
-
دستگاههای خودپرداز رمزارز (Crypto ATMs). با بیش از ۴۰٬۰۰۰ دستگاه در سراسر جهان، این خودپردازها شبیه دستگاههای معمولی هستند اما به کاربران اجازه میدهند رمزارز (معمولاً بیتکوین) را با پول نقد بخرند و معمولاً نیازی به تأیید سن ندارند.
-
با کمک والدین یا قیم. احتمالاً امنترین گزینه است؛ یک بزرگسال میتواند بهنام نوجوان، حسابی در یک صرافی معتبر باز کند و معاملات را مدیریت کند.
چه خطراتی معاملهگران نوجوان رمزارز را تهدید میکند؟
نوسانات شدید رمزارزها باعث میشود که معاملهگری در این حوزه برای هر کسی پرریسک باشد. در حالی که برخی از این خطرات بهطور کلی در معاملات رمزارز وجود دارند، اما مغز نوجوانان که هنوز در حال رشد است، ممکن است بهویژه آسیبپذیر باشد.
احتمال بالای از دست دادن پول رمزارزها بسیار نوسانپذیر هستند، به این معنا که معاملهگران ممکن است هنگام نوسانات قیمت، پول زیادی بهدست آورند یا از دست بدهند. برای مثال، زمانی که همهگیری کرونا باعث سقوط بازارها در مارس ۲۰۲۰ شد، بیتکوین در عرض دو روز نیمی از ارزش خود را از دست داد. یک نوجوان یا فردی که تازه وارد سرمایهگذاری شده است، ممکن است بهطور کامل ریسک مالی را در صورت کاهش ارزش یک کوین یا سقوط بازار درک نکند.
احتمال اعتیاد مشابه قمار مشابه زمانی که یک قمارباز پولی برنده میشود، کسب سود سریع و آسان از رمزارز باعث ترشح دوپامین و ایجاد احساسی از هیجان میشود که معاملهگر میخواهد بارها و بارها آن را تجربه کند. برای مغز در حال رشد نوجوانان، این احساس ممکن است بیش از حد قوی باشد و منجر به دنبال کردن این رضایت فوری شود.
برخلاف بازارهای سهام، معاملات رمزارز بهصورت ۲۴/۷ در دسترس است و این دسترسی بیوقفه ممکن است برای افرادی که مستعد معاملهگری وسواسی هستند، خطرناک باشد.
تبلیغات و ترس از جا ماندن (FOMO) بخشی عمده از معاملات رمزارز شامل تعامل با افراد همفکر در رسانههای اجتماعی و جوامع آنلاین مانند r/CryptoCurrency در Reddit. دیدن افرادی که درباره سودهای کلان خود لاف میزنند، میتواند این تصور را ایجاد کند که همه در حال کسب سودهای بزرگ هستند و احساس قویای از ترس از جا ماندن (FOMO) ایجاد کند. معاملهگران نوجوان بیشتر احتمال دارد که تحت تأثیر تبلیغات و FOMO قرار بگیرند و تصمیمات سرمایهگذاری را بر اساس انگیزه و احساسات، نه تحقیق و منطق، اتخاذ کنند. کلاهبرداریها و تقلبها
ناشناس بودن رمزارزها همراه با جدید بودن و نبود نظارت، بازار رمزارز را به بهشتی برای کلاهبرداران تبدیل کرده است؛ و از آنجا که رمزارزها در سیستمی غیرمتمرکز عمل میکنند، بانکها یا دولتها نمیتوانند وارد عمل شده و پول از دست رفته را بازیابی کنند.
در اینجا چند نمونه از کلاهبرداریهای رایج رمزارز آورده شده است:
-
رمزارزها و عرضههای اولیه جعلی (ICOها). کلاهبرداران یک رمزارز یا ICO جعلی ایجاد میکنند تا با پول سرمایهگذاران ناپدید شوند.
-
طرحهای «پامپ و دامپ». کلاهبرداران یک کوین ناشناخته را در رسانههای اجتماعی یا انجمنها تبلیغ میکنند و قیمت را بالا میبرند (“پامپ”). سپس زمانی که افراد کافی خرید کردند، آن را میفروشند و باعث سقوط قیمت میشوند (“دامپ”).
-
صرافیهای جعلی. یک کلاهبردار یک پلتفرم صرافی ایجاد میکند که کارمزدهای پایین و پاداشهای اولیه برای جذب کاربران جدید ارائه میدهد، تنها برای اینکه پس از واریز وجه، آنها را مسدود کند.
-
طرحهای پانزی یا هرمی. کلاهبرداران از وجوه سرمایهگذاران جدید برای پرداخت به سرمایهگذاران قبلی استفاده میکنند، فقط برای اینکه پروژه زمانی که «سودها» تمام میشود، سقوط کند.
-
تأییدیههای جعلی از سوی افراد مشهور. کلاهبرداران خود را بهجای افراد تأثیرگذار در رسانههای اجتماعی جا میزنند و به کاربران پیام میدهند و فرصتهای سرمایهگذاری که بیش از حد خوب به نظر میرسند را پیشنهاد میدهند. در مدت ۶ ماه در سال ۲۰۲۱، کلاهبرداران رمزارز که خود را بهجای ایلان ماسک معرفی کرده بودند، بیش از ۲ میلیون دلار بهدست آوردند.
کلاهبرداران رمزارز از مهارتهای مشکوک خود برای سرقت اطلاعات ورود و کلیدهای خصوصی نیز استفاده میکنند. روشهای رایج شامل فیشینگ از طریق ایمیلها یا پلتفرمهای جعلی که شبیه صرافیهای رمزارز معتبر هستند؛ و جا زدن خود بهجای عزیزان برای درخواست رمزهای عبور و کلیدها است.
اگرچه معاملهگران در هر سنی میتوانند قربانی کلاهبرداریهای رمزارز، نوجوانان ممکن است اعتماد بیشتری داشته باشند و هنگامی که در هیاهوی کسب سود از رمزارز گرفتار میشوند، علائم کلاهبرداری را نادیده بگیرند.
رمزارز برای کودکان: توصیههای ما برای والدین
ترند معامله رمزارز توسط نوجوانان بهدلیل جذابیت استقلال مالی در حال رشد است، و این روند به لطف رسانههای اجتماعی، جوامع آنلاین و پلتفرمهای بازیها در حال گسترش است.
بهعنوان یک والدین، آگاهی از دنیای دیجیتال که نوجوان شما در آن مشغول است، ضروری است. اگر نوجوان شما بهمعاملات رمزارز علاقهمند است، اطمینان حاصل کنید که با او درباره این موضوع صحبتهای باز و صادقانه داشته باشید، از جمله خطرات آن، و تفکر انتقادی و رفتار مالی مسئولانه را تشویق کنید. با ایجاد یک محیط حمایتکننده و ارتباطی، میتوانید به نوجوان خود کمک کنید تا در این دنیای دیجیتال در حال تکامل، تصمیمات آگاهانهای بگیرد. بهدلیل خطر بالای گرفتار شدن در کلاهبرداریهای رمزارزی، همچنین باید اطمینان حاصل کنید که فرزند شما بداند چگونه یک کلاهبرداری آنلاین را شناسایی کرده و از آن دوری کند.
در مورد جنبههای عملی معاملهگری، برخی از والدین حسابهایی باز کرده و تراکنشها را بهنام فرزند خود در پلتفرمهای معتبر و تحت نظارت مانند Binance، Coinbase و Kraken مدیریت میکنند. این روش به نوجوان کنجکاو در مورد رمزارز اجازه میدهد که قدمهای اولیه را در دنیای معاملهگری بردارد و در عین حال درسهای ارزشمندی بیاموزد و خطرات را به حداقل برساند. با این حال، این سناریو باید با دقت بررسی شود زیرا خطرات از دست دادن پول به والدین منتقل میشود.
بهعنوان والدین در دنیای دیجیتال، تمرکز ما نباید بر روی دلسرد کردن کنجکاوی باشد، بلکه باید آن را در جهت درست راهنمایی کنیم.
اما اگر معاملهگری رمزارز نوجوان شما به مشکلی تبدیل شده است، استفاده از یک راهحل کنترل والدین مانند Pinardinرا در نظر بگیرید تا زمان صرفشده توسط فرزند شما در پلتفرمهای معاملاتی رمزارز را محدود کرده و در صورت نیاز دسترسی به آنها را کاملاً مسدود کنید. همچنین میتوانید دسترسی به پلتفرمهای رسانههای اجتماعی و انجمنهایی که نوجوانان بهراحتی در آنها گرفتار تبلیغات رمزارزی میشوند را محدود یا مسدود کنید.